[
foto: Sebastiaan ter Burg]
Afgelopen maand was het zestig jaar geleden dat Rosa Parks, een Afro-Amerikaanse vrouw uit Alabama, de wet overtrad. Zij weigerde haar plek in de bus af te staan aan een blanke passagier. De buschauffeur belde de politie, en Parks werd gearresteerd – wat uiteindelijk mede heeft geleid tot de massademonstraties tegen rassenscheiding onder leiding van Martin Luther King.
Nederland anno 2016 kent geen discriminerende wetten die het ons op basis van ras, geslacht, geaardheid, geloof of wat dan ook verbieden om bepaalde plekken in de bus te bezetten. De politie kan niet meer gebeld worden als een lid van een minderheidsgroepering iets doet dat de narrige meerderheid tegenstaat. Goddank.
Racisten zijn er nog steeds
Wat nog steeds wél springlevend is, is het onhebbelijke racisme dat de buschauffeur van Rosa Parks ertoe dreef, de politie te bellen. Zij, die anderen op basis van uiterlijke kenmerken het licht niet in de ogen gunnen, zijn er nog in overvloed. Tot arrestaties en boetes leidt het niet meer, maar de (online) schandpaal en de morele veroordeling hebben we nooit uit kunnen bannen.
Anouk, onze officieuze zangeres des vaderlands, heeft dat vanuit haar positie in de spotlights al jarenlang onthutsend vaak moeten ondervinden. Vice plaatste deze week een greep uit de talloze hatelijke reacties, die verschenen onder het nieuwsbericht dat de Haagse in verwachting was van haar zesde kind.
Wij hebben iemand met het lef van Anouk nodig
In haar jonge jaren, toen ze op Pinkpop speelde, werd Anouk bekogeld met een ei. Haar reactie was stoïcijns: zij trok haar shirt uit en zong onverstoorbaar door, met alleen nog een bh om haar bovenlijf. Anouk stond boven hen, die haar misgunden en beledigden. Dat maakt haar nog geen Rosa Parks, maar wel een hoognodige hedendaagse light-versie.
Door al die kritiek te incasseren en toch prominent in de media te blijven verschijnen, zich daar steeds te verweren en nadrukkelijk uit te blijven spreken, legt Anouk iets bloot dat anders verborgen zou blijven. Het is de beerput van oordeel en angst in onze maatschappij.
Vrijheid is cruciaal
Het zijn de jaren ’50 van Rosa Parks niet meer, en alle rassen zijn gelijk in onze maatschappij. Toch leidt het feit, dat geen van Anouks zes kinderen een roomblanke huid heeft, tot woorden als ‘negerslet’ – of op z’n minst een overbodige vermelding van haar raciale voorkeur. (Dat haar eerste echtgenoot Edwin Jansen heette, vergeten we daarbij voor ’t gemak).
Het zijn de jaren ’50 niet meer, dus beslissen we zelf met wie we trouwen en scheiden, en wanneer. Toch krijgt Anouk de volle laag en is ze een ‘loopse hond’, omdat haar kinderen niet allen van één vader zijn. Ligt zij onder vuur als ‘cougar’ omdat haar huidige vriend een stuk jonger is.
Revolutie!
Het zijn de jaren ’50 niet meer, maar toch lijkt het of de levenskeuzen van Anouk zo massaal onder de morele loep worden genomen, omdat zij een vrouw is. Een zanger met veel amoureuze veroveringen geldt als player. Is zijn liefje jonger? Respect! Een zanger met uitgesproken mening geldt als vermakelijk of interessant. Anouks levensweg levert haar voortdurend het label ‘labiel wijf’ op – een stuk seksisme dat de jaren ’50 niet zou misstaan.
Nog steeds gooit men eieren, en nog steeds staat Anouk onverstoorbaar op haar podium. Hoog tijd, dat wij de eieren opvangen en teruggooien – voor vrijheid en verdraagzaamheid.
