Michazondag: waarom ik het vier

Deze week schreef ik een stuk voor Stichting Micha. Het werd afgelopen zaterdag geplaatst door het Nederlands Dagblad. Een dag later vierde ik Michazondag in de kerk waar ik mocht voorgaan.

Wie, wat en waarom? Lees het stuk hieronder full-text.

Kritiek op de kerk, dat mag best

Sinds de jaren ’60 van de vorige eeuw is de kerk eraan gewend: felle seculiere kritiek op religieuzen. Heilige teksten worden geassocieerd met geweld en bijzonder onderwijs met indoctrinatie. Bovenal is er altijd weer het verwijt van hypocrisie: gelovigen die hun mond vol hebben van vrome praat, maar in hun levenswandel weinig liefde laten zien.

Deze week willen wij niet in een flauwe welles-nietes discussie met de seculiere cultuur treden. Nee, we stellen voor om de religiekritiek als kerk te omarmen als een typisch christelijke traditie. Laten we komende zondag Micha-zondag vieren.

De eerste schrijvers die walgden van liefdeloze religie waren de profeten van de Hebreeuwse bijbel. Een van hen is Micha, die sarcastisch spreekt over de vromen die verse stieren, duizenden rammen, liters olie of zelfs hun oudste zoon willen offeren om God tevreden te houden.

Liever naastenliefde dan dure offers aan God

Zorg eerst maar dat de weerlozen in de maatschappij het beter krijgen, zegt Micha tegen hen in zijn gevleugelde uitspraak: ‘Er is jou, mens, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God’.

Het thema van de tiende Michazondag is: buigen om recht te doen.

Dat staat lijnrecht tegenover het religieuze gedrag van de rijken die Micha bespot. Zij buigen niet om recht te doen, zij kruipen om recht te ontlopen, met groteske godsdienstige gebaren (symbolische offers van miljoenenwaarde!).

Als kerk kunnen we samen met Micha elke criticaster van loze religiositeit nazeggen: gelovigheid zonder gerechtigheid is als… een schelle cimbaal, vrij naar Paulus.

Maar Micha heeft een boodschap die niet alleen de kerk oproept tot (hernieuwde) bezinning op de sociale en ecologische gerechtigheid. Dit jaar ligt de nadruk van Micha-zondag op het laatste deel van het profetische citaat: nederig de weg te gaan van je God.

Michazondag: buigen om recht te doen

Buigen om recht te doen, het is een paradox die onze maatschappij tot nieuwe bloei kan brengen.

Buigen is een onmisbare gave in een tijd van polarisatie. De peilingen laten zien dat we ons steeds rechtzinniger terugtrekken in ons eigen onbreekbare gelijk. Maar wie recht wil doen, weet ook wanneer het tijd is om flexibel te zijn. Mee te bewegen met de medemens, het hoofd te neigen naar andermans belang, andermans leven, andermans situatie.

Buigen is een onmisbare gave in een tijd van verharding. Micha wilde dat de rijke bevoorrechte inwoners van zijn land zich op barmhartigheid toe zouden leggen. Zoals de Samaritaan zich in de gelijkenis over de gewonde man boog, zo moet iedere gezonde zich over de zieke, iedere rijke zich over de arme, iedere veilige zich over de bedreigde ontfermen.

Buigen is een onmisbare gave in een tijd en in een land van schier onbegrensde mogelijkheden. Alles lijkt te koop, voor handen en mogelijk – maar de mens die zo leeft, waant zich God. Als we in het spoor van Micha nederig de weg gaan en beseffen dat wij God niet zijn, zullen we zien dat de aarde niet onbeperkt houdbaar is als we doorleven zoals we leven. Dat volgende generaties de prijs voor onze goddelijke levensstijl zullen betalen, dat kwetsbaren het kind van de rekening zijn als onze huidige welvaartsverdeling onveranderd blijft.

De kerk is het van oudsher gewend om kritiek te krijgen. De meest oude, de meest felle en de meest heilzame van die critici waren de profeten. Laten we komende zondag de confrontatie aangaan met de zucht om recht, de schreeuw om naastenliefde en de oproep tot naastenliefde van Micha en zijn collega’s van alle tijden en plaatsen.

Bezoek de website van Micha Nederland

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *